Wał korbowy

Wał korbowy – budowa, funkcja, objawy uszkodzonego wału korbowego

Wał korbowy to element mechaniczny, który jest stosowany w silniku tłokowym do zamiany ruchu posuwisto-zwrotnego na ruch obrotowy. Wał korbowy to obracający się wał, zawierający jeden lub więcej czopów korbowych, które są napędzane przez tłoki za pośrednictwem korbowodów.

Dobrze wiedzieć, że czopy korbowe nazywane są również czopami łożyska prętowego i obracają się w obrębie większego końca korbowodów. Do podstawowych informacji na temat części zalicza się też to, że większość nowoczesnych wałów korbowych jest umieszczona w bloku silnika. Wykonuje się je ze stali lub żeliwa w procesie kucia, odlewania lub obróbki mechanicznej. 

Wytrzymałe i solidnie pracujące wały korbowe dostępne są w sklepie motoryzacyjnym incar.pl. Każdy z produktów zawiera obszerne wyjaśnienie techniczne, szczegóły dotyczące pojazdów, w których komponent może być zastosowany, a także łatwe porównanie alternatywnych części. Dzięki temu każdy także ten, kto na co dzień nie ma styczności z branżą motoryzacyjną, może samodzielnie wybrać wały korbowe pasujące do danego samochodu. 

Wał korbowy – budowa komponentu

Żeby wytrzymać intensywną eksploatację, a także intensywne ruchy obrotowe, wał korbowy musi mieć twardą konstrukcję i wytrzymały rdzeń. Żeby osiągnąć tę charakterystykę, komponenty są kute. W trakcie procesu produkcyjnego używa się stal stopową, która jest poddawana obróbce cieplnej. 

Z tego materiału jest z reguły wykonany wał korbowy. Budowa elementów konstrukcyjnych wału korbowego może też opierać się na zastosowaniu stali azotowanej. Dobrze też wiedzieć, że czopy łożyskowe wału korbowego są również hartowane powierzchniowo.

Budowa wału korbowego obejmuje kilkanaście elementów. Jest to rowek pod wpust ustalający położenie koła rozrządu, czop główny, zaślepka otworu olejowego, czop korbowy, zaślepka drążenia czopa korbowego, a także otwory olejowe i tarcza odrzutnika oleju.

Budowa wału korbowego – inne elementy konstrukcji

Co jeszcze składa się na budowę wału korbowego? Jest to powierzchnia współpracy z pierścieniem uszczelniającym, średnica osadzenia koła zamachowego, łożysko wałka sprzęgłowego, przeciwciężar i śruba mocująca przeciwciężar.

Całość budowy wału korbowego uzupełnia średnica osadzenia kół rozrządu i ewentualnie napędów pomocniczych – x2, a także powierzchnia współpracy z pierścieniem uszczelniającym, stożek do osadzenia kół pasowych i gwint pod nakrętkę mocowania kół pasowych.

Jak działa wał korbowy? Funkcja części samochodowej

Wał korbowy działa na zasadzie mechanizmu korbowego. Korba posiada czopy i korbowody, które są połączone z korbowodami. Posiada tłumik drgań, który zmniejsza nacisk na korbę. Korba przekształca ruch liniowy tłoka w ruch obrotowy i przenosi go na wałek rozrządu.

W momencie, kiedy wałek rozrządu otrzymuje ruch obrotowy, to otwiera zawór wlotowy, a następnie mieszanka paliwowo-powietrzna dostaje się do komory spalania.

Z kolei, gdy komora spalania jest wypełniona mieszanką paliwowo-powietrzną, tłok porusza się w górę. W trakcie pracy spręża mieszankę. Podczas tego procesu wałek rozrządu zamyka oba zawory wlotowe i wylotowe. Wraz z zakończeniem etapu sprężania kończy się również pierwszy obrót wału korbowego.

Rola wału korbowego – kolejne etapy działania

Później, po zakończeniu etapu sprężania, następuje proces zapłonu. Ciepło uwalniane przez sprężoną mieszankę w wyniku wspomnianego procesu zmusza tłok do ruchu w dół. Ten suw jest powszechnie określany jako suw mocy. Podczas tego suwu tłok ponownie przenosi swoje ruchy posuwisto-zwrotne na korbowód, który dalej przekazuje je na wał korbowy.

To wtedy jeden z końców korby łączy się z kołem zamachowym. Gdy korba odbiera ruch tłoka, przenosi ten ruch na koło zamachowe. Następnie koło zamachowe przechowuje ten ruch i dalej napędza koła pojazdu.

Po zakończeniu suwu mocy tłok przesuwa się dalej w dół, aby odprowadzić gazy spalinowe. W trakcie tego procesu wałek rozrządu odbiera ruch tłoka przez korbę i otwiera zawór wydechowy, w trakcie, gdy zawór wlotowy pozostaje zamknięty. Tłok wypycha spaliny z komory spalania. Po suwie wydechowym kończą się dwa obroty korby, kończy się również jeden cykl mocy silnika czterosuwowego. Dopiero wtedy cały cykl się powtarza.

Kiedy szlifować wał korbowy? Podstawowe informacje

Zachodzi jedna sytuacja, gdy właściciele aut zastanawiają się, kiedy szlifować wał korbowy. Tę czynność wykonuje się w sytuacji, gdy wymiar wału nie zgadza się z normą podaną przez producenta, na przykład wskutek eksploatacji jednostki napędowej albo zatarcia wału. 

Wtedy dokonuje się szlifowanie wału i regenerację komponentu. Obrabiana jest powierzchnia czopów korbowych, a także głównych – do momentu uzyskania właściwych wymiarów.

Objawy uszkodzonego wału korbowego – po czym je poznać? Co je powoduje?

Może być wiele przyczyn i objawów uszkodzonego wału korbowego. Jednym z najczęściej występujących jest przegrzanie. Może powodować wiele problemów z jednostką napędową. 

Jeśli motor przegrzewa się z powodu chłodnicy, nieodpowiedniej wentylacji lub słabego smarowania, to ciepło nagromadzone w motorze będzie wzrastać powyżej temperatury otoczenia. W takiej sytuacji zacznie się topić plastikowa obudowa czujnika wału korbowego. Może pęknąć lub się stopić. W takim przypadku pojazd się nie uruchomi. Powodem jest zaistnienie sytuacji, kiedy czujnik nie może wysłać danych z wału korbowego do komputera.

Niektóre objawy uszkodzonego wału korbowego mogą być również spowodowane usterką wiązki przewodów. Brud, olej lub luźne przewody mogą sprawiać, że będą zużywać się wiązki przewodów. Taka sytuacja może też prowadzić do przerw w napięciu lub powodować zużycie samego okablowania. Efektem jest z reguły awaria czujnika. 

Uszkodzenie wału korbowego może też powstać w sytuacji, gdy awarii ulegnie pasek rozrządu. Z reguły ten komponent niszczeje wskutek standardowej eksploatacji. Uszkodzony pasek owija się wokół korby i uszkadza liczne, drobne elementy. Z powodu uszkodzenia paska rozrządu może uderzyć w niego czujnik położenia korby. Wtedy zazwyczaj dochodzi do uszkodzenia czujnika i wiązki przewodów.

Może też pojawić się pęknięty wał korbowy. Uszkodzenie powstaje zazwyczaj w wyniku spalania stukowego. W nowoczesnych pojazdach są montowane specjalne czujniki, jednak może dojść do ich awarii. Pęknięty wał korbowy będzie wiązał się z koniecznością wymiany całej jednostki.